یکی از نکات مهم و حائز اهمیت در قانون جدید دادرسی کیفری ، میزان  اختیارات دادگاه ، هنگام  رسیدگی به اعتراض متهم به صدور قرار تامین منتهی بازداشت در دادسرا می باشد .

یکی از موضوعات مهم که با حقوق  متهم ارتباط کامل دارد مهلت دادگاه برای اظهار نظر راجع به رفع اختلاف میان بازپرس یا دادستان یا رسیدگی به اعتراض متهم به قرار  بازداشت است .

نمونه دادنامه دادگاه تجدید نظر در خصوص صدور حکم برائت متهم به نگهداری ۸۰ لیتر مشروبات الکلی به جهت کسب دلیل غیر قانونی توسط نیروی انتظامی

حقوق متهم در بازداشتگاه  بر اساس قانون متهم با وجود انجام برخی اقدامات غیرقانونی بازهم دارای حق و حقوق مخصوص به خود است.

اعطای عفو یا تخفیف مجازات از سوی مقام معظم رهبری در محاسبه سابقه محکومیت قطعی موضوع بند پ ماده ۴۵  قانون مبارزه با مواد مخدر، ملاک صدور حکم دانسته شد.

دادسرا در راستای انجام وظیفه اصلی خود به هر طریقی که از وقوع جرم مطلع شد، باید تعقیب کیفری را شروع کند تا با جمع‎ آوری دلایل و آثار جرم و جلوگیری از فرار متهم، اگر اصل جرم و توجه آن به متهم محرز باشد، با صدور کیفرخواست، محاکمه و مجازات او را از دادگاه بخواهد.

نحوه دریافت خسارت  ناشی از بازداشت اشتباهی  مطابق با قانون فرد در صورت بازداشت اشتباه می تواند از دولت خسارت مطالبه کند .

با شروع شدن فرایند دادرسی کیفری فرد متهم این امکان را خواهد داشت تا در طی مراحل قضایی وکیل داشته باشد.با اینکه حق داشتن وکیل در دادگاه های حقوقی و دادرسی مدنی وجود دارد. با این حال در طی مراحل کیفری و صادر کردن حکم محکومیت و رسیدگی به اتهام سلب کردن حق داشتن وکیل برای متهم برای مقامات قضایی و مسئولین ذیربط مجازات قانونی در پی خواهد داشت.

ارزیابی یک حقوقدان از سند امنیت قضایی یک حقوقدان در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده، به ارزیابی "سند امنیت قضایی" که توسط رئیس قوه قضائیه ابلاغ شد، پرداخته است.

برای اینکه ماموران بتوانند سلاح حمل کنند باید شرایطی داشته باشند که در ماده ۲ قانون نحوه به‌کارگیری سلاح توسط ماموران آمده و شامل داشتن سلامت جسمانی و روانی متناسب با ماموریت محوله و داشتن آموزش‌های لازم و تسلط کامل در به‌کارگیری سلاح در اختیار و آشنایی کامل به مقررات مربوطه به استفاده از سلاح است.

هرگونه شکنجه برای گرفتن اقرار یا کسب اطلاع ممنوع است. اجبار شخص به شهادت، اقرار یا سوگند مجاز نیست و چنین شهادت و اقرار و سوگندی فاقد ارزش و اعتبار است. متخلف از این اصل طبق قانون مجازات می‌شود

 در قانون آیین دادرسی کیفری، راجع به لزوم قید تاریخ و زمان دقیق بازجویی مباحثی مطرح شده است و همچنین آیین نامه‌های مربوط به سازمان زندان‌ها و بخشنامه‌های متعدد دیگر به اصل تفکیک نگهداری مجرم و متهم اشاره‌هایی داشته اند اما، این مقررات به اندازه کافی روشن و جامع نیستند.

همه افرادی که متهم به ارتکاب جرمی می‌شوند، دارای حقوقی هستند که باید مورد توجه قرار گیرد. در ذیل به برخی حقوق متهمان در دادسرا پرداخته می‌شود.

با عنایت به ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ و تبصره یک آن که مقرر می‌دارد «در غیر موارد فوق مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج می‌شود لکن در گواهی‌های صادره از مراجع ذی‌ربط منعکس نمی‌شود

حقوق شاکی در دادسراهمان‌گونه که متهم دارای حقوقی است که باید مورد توجه قرار گیرد، شاکی نیز حقوقی دارد که باید محاکم به آن توجه داشته باشند. بزه‌دیده شخصی است که از وقوع جرم متحمل ضرر و زیان می‌شود و چنانچه تعقیب مرتکب را درخواست کند، «شاکی» و هرگاه جبران ضرر و زیان وارده را مطالبه کند، «مدعی خصوصی» نامیده می‌شود. اگر شاکی، علاوه بر تعقیب و دستگیری مجرم، به دنبال طرح ادعای ضرر و زیان وارده به خود است، باید در دادسرا، شکایت خصوصی مورد نظر خود را نیز مطرح کند تا به آن نیز رسیدگی شود.

ادعاي شرف يا در اصطلاح حقوقي اعاده حيثيت، به اين معناست که هرکس به هر نحو امور غيرواقع را به ديگري نسبت دهد، به‎گونه‎ای که اين کار باعث پايمال شدن حقوق وي اعم از مادي يا معنوي شود، به موجب قانون براي وي حقي در جهت اعاده حقوق از دست‎رفته ايجاد می‌شود تا به واسطه آن بتواند آثار جرم‌انگاري يا احتمالاً محکوميت بلاوجه خود را زايل کند. 

بر اساس قانون شنود تلفنی از مصادیق عناوین مجرمانه است، اما طبق شرایطی خاص می‌توان تلفن همراه را شنود کرد.

حکم برائت یک دانشجو از اتهام افترا و سرقت علمی شعبه دادگاه کیفری ۲ اهواز در دادنامه مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۳۰، رفتار دانشجویی را که در اعتراض به تصمیم دانشگاه درخصوص اخراج خود، اعلام کرده بود درباره این موضوع با رسانه‌هایی مانند BBC و VOA مصاحبه خواهد کرد، مصداق بزه افترا تشخیص نداد.

چنانچه شکایت های طرح شده واهی و با سوء نیت طرح می گردد می توانید نسبت به طرح شکایت تهمت و افترا علیه نامبردگان اقدام نمایید. آنچه را که مردم از آن به "ادعای شرف" تعبیر می‌کنند، در واقع همان اعاده حیثیت می باشد که قانونگذار بیان نموده است.

اصطلاح اعاده‌ی حیثیت در قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری به کار رفته است که در هر یک از این دو قانون نیز معنای خاصی دارد.