مجازات قانونی جرم ارتشاء ارتشاء جرمی است که از دیرباز در جوامع مختلف بشری وجود داشته و دارد. این جرم مستقیماً با نهادهای دولتی و حکومتی در ارتباط است؛ به ‏نحوی که ارتکاب این جرم می ‎تواند حاکی از فساد موجود در بین کارکنان نهادهای دولتی و حکومتی باشد. 

شرایط تحقق جرم رشا و ارتشا کارمندان دولت در چارچوب قانون و آیین‌نامه‌ها، موظف به انجام وظیفه هستند اما گاهی کارمندان ادارات و نهادهای دولتی، با تحت فشار گذاشتن اشخاص، یا دادن وعده‌های واهی، اعمال نفوذهای غیرقانونی و سایر اعمال مشابه، از آنان وجوهی دریافت می‌کنند. این وجوه در برابر انجام دادن یا انجام ندادن عملی که قانوناً وظیفه آن کارمند دولت بوده است، دریافت می‌شود. این جرم در حقوق کیفری ایران، رشا و ارتشا نام دارد و به پرداخت رشوه توسط شخص رشا و به دریافت آن توسط مامور دولت ارتشا گفته می‌شود.