یکی از مواردی که قصاص را منتفی می‌کند اعلام گذشت اولیای‌دم از اجرای حکم قصاص است که این امر ممکن است با گرفتن غرامت به میزان دیه یا به مصالحه کمتر یا بیشتر از دیه باشد یا عفو مجرم بدون گرفتن دیه و به‌صورت رایگان صورت بگیرد. 

تصریح مقنّن به بی‌گناه بودن مقتول در مادّة مذکور، شرط اصلی و رکن اساسی تحقّق هر جنایتی است و در واقع، مقنّن به این ترتیب می‌خواسته بگوید اگر مقتول مَهدورالدّم باشد، عمل مرتکب از شمول قتل خطای محض نیز خارج است. استناد به مفهوم واژة بی‌گناه، در راستای اثبات مَهدورالدّم بودن هدف نخستین قاتل (یعنی کسی که مرتکب، قصد تیراندازی به او را داشته است)، نه مبتنی بر قواعد و اصول فقه است و نه با تفاسیر قانونی و منطقی سازگاری دارد و لذا محکوم به رد می‌باشد.

جرایم علیه اشخاص از جمله مباحث مهم حقوق کیفری اختصاصی است که به دو بخش جرایم علیه تمامیّت جسمانی و جرایم علیه شخصیّت معنوی تقسیم می‌شود. در این بین جرایم علیه تمامیّت جسمانی (مثل قتل، قطع عضو، جرح، ضرب، سقط جنین) نسبت به جرایم علیه شخصیّت معنوی (همچون توهین، افترا، قذف، نشر اکاذیب و…) از اهمّیت بیشتری برخوردارهستند.

رهایی از چوبه دار سه تا ۱۰ سال حبس دارد بر اساس قانون با گذشت اولیای دم مقتول قاتل باید باز هم مدتی در زندان بماند.

تاثیر جنون قاتل یا مقتول در مجازات قتل قتل جرم مهمی است و این‌که افراد در چه حالت روانی مرتکب این جرم می‌شوند نیز اهمیت زیادی دارد. جنون و دیوانگی یک حالت روانی است که در ارتکاب قتل و مجازات آن تأثیر بسیار دارد.

آیا شراکت در قتل باعث قصاص همه آن ها می شود؟سوال:در صورتیکه سه نفر به طور مساوی  مرتکب یک قتل شوند، در صورت رضایت ندادن اولیای دم آیا  هر سه این افراد اعدام یا قصاص می شود یا خیر؟