افزایش مبلغ جزای نقدی بدل از حبس

مجازات نقدی بدل از حبس مندرج در ماده (۲۷) قانون مجازات اسلامی

مصوبه شماره ت۵۷۰۷۵ه/۱۵۰۱۷۹ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۲۶ هیأت‌وزیران

هیات وزیران در جلسه مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۲۰ به پیشنهاد شماره ۱۶۷۴۵ مورخ ۱۳۹۸/۷/۱ وزارت دادگستری و به استناد ماده ۲۸ قانون مجازات اسلامی تصویب کرد:

– مصوب ۱۳۹۲- مبلغ مجازات نقدی بدل از حبس، مندرج در ماده (۲۷) قانون مجازات اسلامی – مصوب ۱۳۹۲- و مبالغ ریالی مندرج در بند (ب) ماده (۵۲۹) قانون آیین دادرسی کیفری – مصوب ۱۳۹۲- و تبصره (۱) آن، به ترتیب از مبلغ ۴۰۰ هزار ریال و ۳۰۰ هزار ریال به مبلغ یک میلیون ریال تعدیل می‌شود.

اسحاق جهانگیری

معاون‌اول رئیس‌جمهور

ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲: مدت حبس از روزی آغاز می شود که محکوم، به موجب حکم قطعی لازم الاجراء حبس می گردد. در صورتی که فرد، پیش از صدور حکم به علت اتهام یا اتهاماتی که در پرونده مطرح بوده بازداشت شده باشد، مدت بازداشت قبلی در حکم محاسبه می شود. در صورتی که مجازات مورد حکم، شلاق تعزیری یا جزای نقدی باشد، هر روز بازداشت، معادل سه ضربه شلاق یا سیصد هزار(۳۰۰.۰۰۰) ریال است. چنانچه مجازات متعدد باشد به ترتیب نسبت به حبس، شلاق و جزای نقدی محاسبه می گردد.

ماده (۵۲۹) قانون آیین دادرسی کیفری: ماده ۵۲۹- هرکس به موجب حکم قطعی دادگاه به پرداخت جزای نقدی محکوم گردد و آن را نپردازد، اموال وی به‌وسیله مرجع اجرای حکم، شناسایی، توقیف و با رعایت مقررات راجع به مستثنیات دین از محل فروش آنها نسبت به اجرای حکم اقدام می‌شود. در صورت فقدان مال یا عدم شناسایی آن، مرجع اجرای حکم می‌تواند با توقیف بخشی از حقوق طبق قانون اجرای احکام مدنی و یا تمام یا بخشی از سایر درآمدهای محکومٌ‌علیه برای وصول جزای نقدی اقدام مقتضی به‌عمل آورد. در صورت تقاضای تقسیط از جانب محکومٌ‌علیه و احراز قدرت وی به پرداخت اقساط، دادگاه نخستین که رأی زیر نظر آن اجراء می‌شود می‌تواند با أخذ تضمین مناسب امر به تقسیط نماید.
هرگاه اجرای حکم به طرق مذکور ممکن نگردد با رعایت مقررات مربوط به مجازات‌های جایگزین حبس به ترتیب زیر عمل می‌شود:
الف- در جزای نقدی تا پانزده میلیون ریال، هر سی‌هزار ریال به یک‌ساعت انجام خدمات عمومی رایگان تبدیل می‌شود.
ب- در جزای نقدی بالای پانزده میلیون ریال، همچنین درصورت عدم شرایط اجرای بند (الف) این ماده، هر سیصد هزار ریال به یک روز حبس تبدیل می‌شود.

نحوه محاسبه میزان حبس بدل از جزای نقدی 

طبق ماده ۳۱ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر میزان حبس بدل از جزای نقدی را در جرایم مربوطه به ازای هر روز حداکثر ۵۰ هزار ریال ولی طبق ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی  این مبلغ ۳۰۰ هزار ریال است .

سوال

با عنایت به اینکه ماده ۳۱ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر میزان حبس بدل از جزای نقدی را در جرایم مربوطه به ازای هر روز حداکثر ۵۰ هزار ریال اعلام کرده و ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی ۳۰۰ هزار ریال، در خصوص جرایم مواد مخدر کدام ماده ملاک عمل است؟ نظر به اینکه تبصره ۲ ماده ۳۱ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مقرر داشته است طول مدت حبس بدل از جزای نقدی به هر حال بیشتر از ۱۰ سال نخواهد بود و ماده ۲۹ قانون مجازات اسلامی مقرر داشته است…. در هر حال مدت بازداشت بدل از جزای نقدی نباید از سه سال تجاوز کند در مورد جرایم مواد مخدر ۱۰ سال ملاک عمل است یا سه سال؟ 

پاسخ

ماده ۳۱ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر در خصوص چگونگی احتساب حبس بدل از جزای نقدی محکومین موضوع این قانون حکم خاص و مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام است و مطابق نظریه شورای نگهبان با قوانین عادی نسخ نمی‌شود بنابراین مقررات قسمت اخیر ماده ۲۷ قانون مجازات اسلامی راجع به احتساب مدت حبس بدل از جزای نقدی…«به ازای هر روز حبس معادل سیصد هزار ریال» در مورد محکومین جرایم قانون صدرالذکر تسری ندارد و در جرایم مذکور این قانون مقررات ماده ۳۱ این قانون حاکم بر قضیه است. 
با استدلال فوق در جرایم موضوع قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر با اصلاحات و الحاقات بعدی باید وفق تبصره ۲ماده ۳۱ همین قانون عمل شود و طول مدت حبس بدل از جزای نقدی درهر حال بیشتر از ۱۰ سال نخواهد بود و در تعیین میزان تخفیف مجازات در این‌گونه جرایم در صورت وجود جهات مخففه باید مقررات ماده ۳۸ قانون مرقوم مورد استناد و ملاک قرار گیرد.