دادنامه دیوان عالی کشور در خصوص صدور قرار رد یا قبول فرجام خواهی

در این نوشتار به مفاد دادنامه دیوان عالی کشور در خصوص ابطال وقف نامه و عدم صلاحیت دادگاه بدوی و تجدید نظر در صدور قرار قبولی یا رد نسبت به اصل فرجام خواهی اشاره می گردد .

شمارۀ دادنامۀ ۰۵۶۵ – ۲۶/۰۹/۱۳۹۳

فرجام‌خواه: ادارۀ اوقاف و امور خیریه شهرستان «س» (آقای ن.پ: نماینده حقوقی)

فرجام‌خوانده: آقای الف.الف. با وکالت مع‌الواسطه: آقای الف.ج (وکیل پایه‌یک دادگستری)

خواسته: فرجام‌خواهی نسبت به دادنامه‌های شمارۀ ۰۰۴۶ – ۰۶/۱۲/۱۳۹۳ و ۰۶۴۵ – ۳۰/۰۷/۱۳۹۲ صادر شده از شعبۀ سوم دادگاه عمومی شهرستان «س»

مرجع صادرکننده: شعبۀ اول دیوان‌عالی کشور

متن دادنامه

[اولاً: در خصوص فرجام‌خواهی ادارۀ اوقاف و امورخیریۀ شهرستان «س» نسبت به دادنامۀ شمارۀ ۳۰۰۰۴۶ مورخ۶/۱۲/۱۳۹۳ شعبۀ سوم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان «س» به مضمون صدور قرار رد فرجام‌خواهی ادارۀ مذکور نسبت به دادنامۀ ۳۰۰۶۴۵ آن دادگاه با استدلال به این‌که «دعوای ابطال سند، قابل فرجام‌خواهی نمی‌باشد، زیرا دعوای مربوط به اصل وقفیّت نمی‌باشد.»

نظر به آن‌که حدود صلاحیت دادگاهها به هنگام تقدیم دادخواست فرجام‌خواهی منحصر و محدود به قبول و رد دادخواست به نحو مصرّح در مواد۳۸۳و۳۸۴ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی بوده و صدور قرار قبولی یا رد اصل فرجام به نحو استدلال و استنتاج ذکر شده در دادنامۀ فوق‌الاشاره، خارج از حدود صلاحیت ذاتی دادگاهها می‌باشد.

مضافاً آن‌که نحو استدلال مذکور نیز مغایر با رأی وحدت رویۀ شمارۀ۶۶۶ مورخ۱۹/۳/۱۳۸۳هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور می‌باشد، فلذا توجهاً به بند۱ مادۀ۳۷۱ قانون آیین دادرسی، دادنامۀ شمارۀ ۳۰۰۰۴۶ مورخ۶/۱۲/۱۳۹۳ نقض می‌شود.

ثانیاً: در خصوص فرجام‌خواهی ادارۀ اوقاف و امور خیریۀ شهرستان «س» نسبت به دادنامۀ ۳۰۰۶۴۵ شعبۀ سوم دادگاه عمومی حقوقی آن شهرستان مبنی بر صدور حکم به ابطال وقف‌نامۀ سنۀ۱۲۷۲ هجری قمری، نظر به آن‌که دادنامۀ فرجام‌خواسته از حیث توجه به دلایل، مستندات و ایرادات در خلال رسیدگی و هم‌چنین ذکر مبانی استدلال و استنتاج در متن دادنامه از استحکام کافی برخوردار نمی‌باشد و استدلالهای مندرج در صدر و ذیل دادنامه با یکدیگر هم‌خوانی ندارد، کما این‌که در صدر دادنامه از جمله دلایل محکومیت خواندۀ دعوا، عدم ارائۀ اصل یا رونوشت وقف‌نامه از سوی خوانده و اعتقاد دادگاه به عدم وجود وقف‌نامۀ اعلام شده در حالی که در ذیل دادنامه از جمله دلایل محکومیت خوانده به انجام کارشناسی و مطابقت وقف‌نامه‌های مورد اختلاف و اساساً حکم به «ابطال وقف نامۀ سنۀ۱۲۷۲ هجری قمری» صادر شده است. و مضافاً این درحالی است که در هیچ‌یک از مندرجات مفاد دادخواست تقدیمی، به نظریۀ کارشناسی مذکور (منصرف از میزان استحکام و اعتبار آن) و هم‌چنین لوایح تقدیمی طرفین، به تاریخ «۱۲۷۲هجری قمری» اشاره‌ای نشده است.

و هم‌چنین است دیگر استدلال دادگاه به این‌که از صد سال قبل تاکنون، دلیلی بر عمل به وقف مذکور وجود ندارد؛ که چنان‌چه منظور دادگاه محترم صادرکنندۀ رأی، آن‌گونه که در انتهای دادنامه ذکر شده است، موقوفه‌ای منتسب به س.الف. باشد، به شرح اوراق و مستندات ارائه شده در صفحات۶۸ الی ۸۷ پرونده و در لایحۀ دفاعیۀ خواندۀ دعوا، تصاویر متعددی از استشهادیه، سند اجاره، آگهی مزایده، قبوض پرداخت حق التولیه و پاسخ استعلام ثبتی مرتبط و منتسب به همان موقوفه مورد حکم ضمیمه اوراق پرونده شده است و هم‌چنین است عدم توجه دادگاه در ایراد خوانده به سمت خواهان و این‌که در فرایند رسیدگی، به ایراد مذکور پاسخی داده نشده و دلیل سمتی هم برای خواهان در پرونده ملاحظه نمی‌شود.

فلذا من حیث المجموع، فرجام‌خواهی فرجام‌خواه را نسبت به دادنامۀ شمارۀ ۳۰۰۶۴۵ مورخ۳۰/۷/۱۳۹۲ شعبۀ سوم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان «س»، وارد دانسته و توجهاً به بندهای ۲ و ۳ از مادۀ۳۷۱ و بند ج از مادۀ۴۰۱ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی، دادنامۀ فرجام‌خواسته نقض و رسیدگی مجدّد به شعبه هم‌عرض دادگاه صادرکنندۀ حکم محول می‌گردد.

مستشار شعبۀ اول- عضو معاون