منظور از سند ملکی رهنی 

بانک های به عنوان تسهیلات دهندگان مالی یکی از مهم ترین بخش ها جامعه هستند. به این صورت که کارآفرینان و فعالان اقتصادی برای ایجاد یا توسعه کسب و کار خود در بعضی اوقات به برخی تسهیلات بزرگ و کوچک بانکی احتیاج دارند.

اما بانک بر اساس چه تضمین برگشتی، این تسهیلات را به متقاضیان ارائه کند؟

یکی از تضمین های ارائه تسهیلات به متقاضیان سند رهنی است.

سند رهنی یا به اصطلاح سند ملکی رهنی سندی است که توسط بانک ها و موسسات مالی و اعتباری برای تضمین پرداخت اقساط وام گیرنده، در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شود.

در واقع با تنظیم سند ملکی رهنی، وام گیرنده، ملک خود را در قبال وامی که دریافت کرده در گرو و یا وثیقه بانک قرار می دهد.

معنی اصطلاحات مصرح در سند رهنی

به شخصی که ملک خود را در گرو یا وثیقه بانک می‌گذارد راهن می‌گویند.

به بانک یا موسسه مالی اعتباری که ملک را گرو می‌گیرد مرتهن می گویند.

به ملکی که در گرو گرفته بانک قرار داده شده عین مرهونه گفته می شود.

به قراردادی که برای این منظور نوشته می شود رهن گفته می شود.

فراموش نکنید که سند ملکی رهنی از آنجا که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود یک سند رسمی است. و به موجب این سند راهن یا بدهکار به عنوان وثیقه بدهی خود، یکی از املاک خود را در رهن طلبکار یا همان مرتهن قرار می‌دهد. و  این امر باعث رفع مالکیت راهن بر ملک نخواهد شد.

آیا می توان بجای فردی دیگر سند رهنی داد

بله. در صورت اطمینان افراد از همدیگر شخصی ثالث می تواند بجای وام گیرنده یا همان راهن سند رهنی ارائه دهد. با این مضمون که اگر فرد  وام گیرینده در موعد مقرر مبلغ وام را تسویه نکند بانک ملک وی را از طریق مزایده بفروشد و از این طریق طلب به بانک پرداخت شود.

مالکیت ملک رهنی

ملکی که به عنوان طلب وام یا تسهیلات در رهن طلبکار قرار می‌گیرد هرچند در مالکیت طلبکار قرار نمی گیرد اما تا زمان پرداخت عین طلب در مالکیت طلبکار خواهد بود.

از طرفی راهن در عین اینکه همچنان بر ملک مالکیت داشته و اختیار هر گونه دخل و تصرفی در ملک را دارد، نمی تواند تصرفاتی که حق مرتهن را نادیده بگیرد مگر با اجازه او انجام دهد.

در غیر اینصورت کلیه اقداماتی که حق مرتهن را نسبت به ملک از بین ببرد غیر معتبر و اگر مرتهن رضایت دهد معتبر و صحیح و اگر رضایت ندهد به طور کلی باطل می باشد.

 خرید نا آگاهانه خانه در رهن بانک

اگر شخص بدون اطلاع از اینکه خانه ای در رهن بانک است آن را بخر چه کند؟

شخص در ابتدا می‌تواند از فروشنده بخواهد علاوه بر تنظیم سند رسمی نسبت به فک رهن اقدام کند.

اگر فروشنده این کار را انجام نداد خریدار حق دارد معامله را به هم بزند و مبلغ پرداختی را پس بگیرد و یا با مراجعه به مراجع قضایی علیه فروشنده دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی و فک رهن بدهد.

در برخی موارد با وجود توافق باز هم دو طرف اختلاف پیدا می کنند. در این حالت باید خریدار برای انجام امور مربوطه به ملک از جمله فک رهن و تنظیم سند رسمی با مراجعه به محاکم دادگستری برای الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی و فک رهن ملک دادخواست دهد قرارداد.

در این حالت رهن در واقع بین سه طرف فروشنده که وام گیرنده است، خریدار و بانک بسته می شود. اگر در این بین توافق شد که خریدار در پرداخت جایگزین فروشنده شود مشکلی ایجاد نمی‌شود. اما اگر توافقی در میان نباشد لزوماً باید دادخواست تنظیم شود.

در سند رهنی به طور معمول میزان خسارت وارده که می توان از راهن دریافت کرد به صورت درصد سالانه قید و عنوان می شود.

چنانچه بانک بخواهد برای دریافت طلب معوقه از سند رهنی استفاده کند راهن علاوه بر اصل مبلغی که تعهد کرده مکلف است درصدی را به عنوان خسارت به بانک بدهد.

رهن

اجرائیه سند رهنی

اجرائیه سند رهنی یک اصطلاح حقوقی و به معنی فروش زودهنگام و اجباری یک دارایی برای جبران یک طلب است.

مطابق با قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، درصورتی که موعد پرداخت طلب بدهکار (راهن) برسد و وی نتواند بدهی خود را پرداخت کند، وام دهنده (مرتهن) می تواند با مراجعه به دفترخانه تنظیم کننده سند رهنی، تقاضای صدور اجرائیه سند رهنی را داشته باشد.

فروش ملک رهنی

چنانچه بدهکار تا ده روز پس از تاریخ ابلاغ اجرائیه سند رهنی نسبت به پرداخت بدهی خود اقدام نکند، با توجه به درخواست طلبکار، اداره ثبت مجبور به ارزیابی و کارشناسی مورد معامله خواهد شد برای جلوگیری از این اقدام باید مالک اقدام به فک رهن از ملک خود نماید .

در صورت قطعیت فروش ملک رهنی، مرتهن حداکثر ظرف مدت دو ماه از تاریخ قطعیت ارزیابی با برگزاری مزایده نسبت به فروش ملک رهنی و  وصول مطالبات مرتهن به میزان طلب قانونی اقدام کرده و مازاد را به راهن مسترد می نماید.