امکان قصاص در جنایت های عمدی بر مو

قانونگذار در مواد قانونی ۵۷۶ تا ۵۸۶ قانون مجازات اسلامی ضمن نادیده گرفتن اصل اولیۀ قصاص در جرایم عمدی، طبق یک احتمال، عدم امکان مماثلت و مساوات و خوف تعدی را مدّنظر قرار داده است، حال آنکه بنابر احتمال یاد شده، عدم جریان قصاص و تبدیل قهری آن به دیه و یا ارش در جنایات عمدی وارده بر مو، قابل توجیه نیست .

 چراکه امروزه، پیشرفتهای علم پزشکی در زمینۀ پوست و مو این مانع را رفع کرده است. لذا امعان نظر در روشهای علمیِ پیشرفته و بکارگیری ابزارهای فنی با دقت بسیار بالا، در فرآیند کاشت مو، مؤیدی بر این ادعا است که آنچه برای اجرای فرآیند قصاص از جمله رعایت اصل مماثلت و تساوی مجازات با جرم شرط میباشد.

امکان رعایت اصل مماثلت و تساوی مجازات با جرم در جنایت بر مو

اجرای فرآیند قصاص از جمله رعایت اصل مماثلت و تساوی مجازات با جرم در دانش پزشکی و حوزه تخصصی پوست و مو، امکان پذیر است. مثلاً اگر آسیب وارده از قبیل کندن چند تار مو در نواحی مختلف سر باشد، یا این جنایت منجر به از بین رفتن فولیکول مو شده و رویش مجدد مو ممکن نیست یا عکس این حالت است، یعنی فولیکول مو آسیب ندیده و امکان رشد مجدد مو فراهم است، که در این صورت بنابه نظر متخصص، به همان شیوه از جانی قصاص بعمل میآید.

یعنی در فرض از بین رفتن فولیکول موی مجنی علیه، قصاص جانی نیز باید به شکلی باشد که از بین برندۀ فولیکول موی او باشد و همچنین در فرض وجود فولیکول موی مجنی علیه و عدم آسیب به آن، قصاص باید به شیوهای اجرا شود که به فولیکول موی جانی آسیبی وارد نشود.

شبیه همین حکم در جایی که کندن مو نسبت به ناحیۀ خاصی از سر باشد قابل اجرا است، که البته در این فرض، علاوه بر رعایت وجود و یا فقدان فولیکول موی مجنی علیه، طول و عرض قسمت آسیب دیده، نحوۀ اجرای قصاص را معیّن میکند؛ بدون اینکه میان موی کم پشت و پرپشت تفاوتی باشد.

بر این اساس، با توجه به اثباتِ امکان رعایت اصل مماثلت در اجرای قصاص مو از نظر علم پزشکی و نیز با عنایت به دلایل فقهای قائل به اجرای قصاص مو که در این پژوهش مطرح شد و همچنین برای تأمین بهتر حقوق مجنی علیه علی الخصوص از حیث امکان جبران همه خسارات مادی، معنوی و منافع ممکن الحصول ناشی از جرم، نظریه امکان قصاص مو اثبات گشته و اصلاح و بازنگری در مواد قانونی مربوطه پیشنهاد می شود.

برگرفته از نشریه فقه و مبانی حقوق اسلامی