اجرت المثل ایام تصرف

مفهوم اجرت المثل ایام تصرف

طبق ماده ۳۲۸ قانون مدنی ، هر کسی که مال کسی دیگر را تلف نمایند باید مثل آن یا مبلغ آن را پرداخت نماید لذا اگر کسی بدون اجازه و اذن مالک یا مالکین از اموال وی  استفاده کند یا از آن بهره ببرد می بایست متناسب با ارزش مالی را که از آن منتفع گردیده مبلغی را به مالک پرداخت کند که به آن اجرت المثل اطلاق می شود  میزان اجرت المثل ایام تصرف به شرایط روز و شدت استفاده و نوع مال بستگی  دارد که معمولا توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین می شود . در صورتی که استفاده کننده از پرداخت اجرت المثل ایام تصرف مال خودداری نماید، مالک می تواند اقدام به ارائه دادخواست برای دعاوی مطالبه اجرت المثل ملک نماید.

اجرت المثل ایام تصرف ملک مشاع

در اموالی که دو یا چند نفر به طور مشترک مالک آن هستند  تمامی شرکا به تناسب سهم خود در تمام اجزاء آن مال شریک هستند و هر یک برای دخل و تصرف مادی در مال مشاعی ، باید اجازه دیگر شرکاء یا قائم مقام آن ها را جلب نماید .

لذا اگر برخی از شرکاء یا وراث بدون اجازه دیگر شرکا  اقدام به دخل و تصرف در مال نماید  در این صورت سایر شرکاء می توانند دادخواست برای دعاوی مطالبه اجرت المثل ملک را به دادگاه ارائه نمایند و نسبت به محاسبه اجرت المثل ایام تصرف توسط دادگاه تقاضا کنند.

شرایط  لازم برای طرح دعوای  مطالبه اجرت المثل ایام تصرف

برای آن که خواهان استحقاق دریافت اجرت المثل را داشته باشد می بایست شرایط زیر وجود دا شته  باشد .

• بنا به دستور خوانده عمل انجام شده باشد.

• از لحاظ عرفی، اجرتی برای آن عمل وجود داشته باشد.

• قصد تبرعی از سوی عامل برای عمل وجود نداشته باشد.

مقاله پیشنهادی :

نحوه دریافت اجرت‎ المثل ایام تصرف زمین کشاورزی

مبانی حقوقی دعوای مطالبه اجرت المثل ایام تصرف

در بیان این، دعاوی مطالبه اجرت المثل ملک ، اطلاع از چند مفهوم ضرورت دارد. در واقع، برای تحقق امر تصرف، وجود ارکان و شرایطی به ترتیب زیر ضروری است:

الف. مادی:

رکن مادی به عنوان مهم ترین رکن این دعوی اجرت المثل ملک، به معنی استیلا بوده و باید به نحوی باشد که سلطه فرد بر مال از طریق مباشرت یا با واسطه مشاهده گردد.

ب. معنوی:

این رکن به انتفاع از ملک به سود خود دلالت دارد.

ج. استمرار در تصرف:

بدین صورت که استیلاء برای مدتی باشد، به صورتی که از لحاظ عرفی بتوان بر آن تصرف اطلاق نمود.

د. علنی بودن تصرف:

بدین صورت که کیفیت تصرف، نشان دهنده اعمال تصرف از سوی خوانده بر آن مال باشد.

ارکان دعاوی مطالبه اجرت المثل ایام تصرف

ارکان طرح دعوی مطالبه اجرت المثل به صورت زیر می باشد:

الف)  برای مطالبه اجرت المثل از مستاجر ، خواهان که به عنوان موجر دعوی را مطرح می نماید، مالک یا ذی نفع در ملک باشد.
ب) مدت قرارداد اجاره، به پایان رسیده باشد.
ج) تصرف خوانده در عین اجاره به یکی از این دو صورت انجام گرفته باشد:
۱٫مالک یا موجر رضایت به تصرف مستأجر نداشته باشد. در این صورت مستاجر به پرداخت مطالبه اجرت المثل ایام تصرف، حتی در صورت عدم استیفای منفعت، الزام دارد.
۲٫مالک یا موجر موافق ادامه تصرف مستأجر بر ملک باشد. در این صورت اگر مستأجر، استیفای منفعت بر ملک داشته باشد، باید اجرت المثل ایام تصرف را پرداخت نماید.
باید توجه داشت که در مورد املاک تجاری و مغازه ها، مطالبه اجرت المثل ملک تطابقی با قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ نداشته و دعاوی مطالبه اجرت المثل ایام تصرف به دعاوی املاک غیر تجاری مربوط می شود. در املاک تجاری بر مبنای قانون فوق، مستأجر ملزم به پرداخت اجرت المسمی می باشد.

 نحوه محاسبه اجرت المثل ایام تصرف ملک

تقویم و محاسبه اجرت المثل ایام تصرف به عوامل مختلفی بستگی دارد. فرمول محاسبه اجرت المثل ایام تصرف به صورت دقیق قابل تعیین نمی باشد. بلکه پس از اقامه دعوی، کارشناس با در نظر گرفتن شرایط مختلف اقدام به تعیین میزان اجرت المثل ایام تصرف می نماید.

مقاله پیشنهادی :

شرط طرح دعوای مطالبه اجرت المثل املاک

در دعاوی اجرت المثل ایام تصرف، مالک ملک، حق اقامه دعوی دارد. بنابر این دادخواست مطالبه اجرت المثل ایام تصرف از شخصی که خود را با وجود سند عادی مالک می پندارد، مسموع نمی باشد. فقط دعوی از طرف مالک رسمی رسمیت پیدا می کند و به تعبیری مطالبه اجرت المثل فرع بر مالکیت رسمی خواهان دعوی می باشد.