طبق ماده ۳۲۸ قانون مدنی ، هر کسی که مال کسی دیگر را تلف نمایند باید مثل آن یا مبلغ آن را پرداخت نماید لذا اگر کسی بدون اجازه و اذن مالک یا مالکین از اموال وی  استفاده کند یا از آن بهره ببرد می بایست متناسب با ارزش مالی را که از آن منتفع گردیده مبلغی را به مالک پرداخت کند که به آن اجرت المثل اطلاق می شود  میزان اجرت المثل ایام تصرف به شرایط روز و شدت استفاده و نوع مال بستگی  دارد که معمولا توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین می شود .

اگر شخصی از اموال شخص دیگری استفاده کند و از منافع آن منتفع شود، در حالی که اصل و فرع آن مال باقی بماند و ازبین نرود، باید اجرت منافع یا همان اجرت‌‎المثل استفاده را به مالک یا متصرف قانونی پرداخت کند.

گاهی ممکن است مستاجر بدون اخذ رضایت مالک ملک، اقدام به تغییر شغل کند که در چنین مواردی، مالک می‎تواند، تخلیه به دلیل تغییر شغل را از دادگاه بخواهد. 

تخلیه در قرارداد اجاره یکی از مهمترین مشکلاتی که در پایان قرارداد اجاره ممکن است پیش بیاید، تخلیه نکردن ملک توسط مستاجر است. قانون در این خصوص برای موجر چاره‌ای اندیشیده است تا بتواند حق خود را از مستاجری که قانون را زیر پا گذاشته، بگیرد. 

سرقفلی یکی از مفاهیم پرکاربرد است که مردم بسیار از آن استفاده می‌کنند. در رابطه با سرقفلی در حقوق، دو قانون وجود دارد که سرقفلی را با توجه به این دو قانون باید تعریف کنیم؛ قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ و قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۷۶.

رییس شورای حل اختلاف تهران با اشاره به مصوبه ستاد کرونا درباره تمدید قراردادهای اجاره مسکن و استثنائات آن، گفت: اگر ثابت شود که موجر به مسکن نیاز شخصی دارد یا مستاجر تخلفی در قرارداد اجاره کرده باشد، قاضی مربوطه دستور تخلیه را صادر می‌کند.

فرق دستور تخلیه با حکم تخلیه بر اساس قانون دستور تخلیه و حکم تخلیه دو موضوع کاملاً مجزا از یکدیگر هستند که هر کدام در موقعیت های مخصوص به خود صادر می‌شود.

 سه استثنای الزام موجر به تمدید قراردادهای اجاره مسکن در شرایط کرونایی اعلام شد و درحالیکه پیش‌تر دادستان کل کشور یکی از این استثناها را نیاز مالک یا نزدیکان درجه یک به واحد مسکونی مورد اجاره ذکر کرده بود، در ابلاغیه منتشر شده تنها نیاز فرزند ذکور مالک به دلیل ازدواج مورد تصریح قرار گرفته است.

نحوه اجرای مصوبه تمدید قراردادهای اجاره به جهت کرونا دادستان کل کشور در خصوص مصوبه تمدید قراردادهای اجاره مسکن در دوران شیوع کرونا گفت: در زمینه اجرای این دستورالعمل استثنائاتی از جمله یک‎ساله بودن این دستورالعمل و همچنین استثناء شدن افرادی که ملک استیجاری آن‌ها مورد نیاز خود و بستگان درجه یک آن‌هاست، تعیین شده است.

نمونه قرارداد اجاره برای ملک وقفی ۱- موجر:   ..................    به تصدی اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان     ................     با نمایندگی طبق نامه شماره    ................     اداره مذکور 

نمونه قرارداد اجاره مغازه ماده ۱ –  طرفین قرارداد ۱-۱ موجر/ موجرین ....................... فرزند ................. به شماره شناسنامه ..................... صادره از ....................... کد ملی ................... متولد .........       ساکن ................................................... تلفن .................... . 

نمونه قرارداد اجاره کارگاه ماده ۱ –  طرفین قرارداد ۱-۱ موجر/ موجرین ....................... فرزند ................. به شماره شناسنامه ..................... صادره از ....................... کد ملی ................... متولد .........       ساکن ................................................... تلفن .................... . 

نمونه قرارداد اجاره آپارتمان ماده ۱ –  طرفین قرارداد ۱-۱ موجر/ موجرین ....................... فرزند ................. به شماره شناسنامه ..................... صادره از ....................... کد ملی ................... متولد .........       ساکن ................................................... تلفن .................... .   

قرارداد اجاره ملک  ماده ۱ –  طرفین قرارداد ۱-۱ موجر/ موجرین ....................... فرزند ................. به شماره شناسنامه ..................... صادره از ....................... کد ملی ................... متولد .........       ساکن ................................................... تلفن .................... .   

اجرت‌المسمی به مبلغی گفته می‌شود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ که طرفین عقد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اجاره معمولا د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ر اجاره‌نامه بر آن توافق می‌کنند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. اما اجرت‌المثل مبلغی است که د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گاه بر اساس نظریه کارشناس رسمی د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گستری برای مد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تی که بین طرفین، قرارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی نبود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه است با مطالبه موجر از مستاجر دریافت می‌کند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌.

مالکیت منفعت، سلطه و حقی است که شخص به تبع مالکیت عین نسبت به منافع و ثمرات مال معین پیدا می‌کند و منافع آن متعلق به او می‌شود و او می‌تواند به طور مطلق و انحصاری در حدود قوانین و مقررات از منافع مزبور بهره‌مند شود و حقوق مالکانه خویش را استیفا کند.

طبق بند ۹ ماده ۱۴ قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال ۱۳۵۶، موجر می‌تواند حسب مورد صدور حکم فسخ اجاره یا تخلیه را از دادگاه درخواست کند. دادگاه ضمن‌ حکم فسخ اجاره، دستور تخلیه مورد اجاره را صادر می‌کند و این‌ حکم علیه مستأجر یا متصرف اجرا و محل، تخلیه خواهد شد

رئیس مرکز توسعه شوراهای حل اختلاف با اشاره به تلاش شوراهای حل اختلاف برای حفظ حقوق موجر و مستأجرگفت: مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا در مورد تمدید قرارداد های اجاره هنوز اصلاح نشده است.

نکات مهم و ضروری در نظیم قرارداد اجاره در اجاره هر واحدی باید مدت اجاره معین باشد که معمولاً این مدت برای یک سال تا سه سال تعیین می‌شود، و آغاز آن از روزی خواهد بود که مورد توافق مؤجر و مستأجر واقع شده و اگر هنگام تنظیم قرارداد ابتدای مدت تعیین نشود، از زمان انعقاد قرارداد محسوب خواهد شد.

نظریه مشورتی در خصوص تصرف صاحب سرقفلی در ملک بعد از انتقال آن بدون اذن مالک