نحوه محاسبه حقوق ، مزایا وحق بیمه کارگران پاره وقت

 

در هفته های اخیر در مورد سوالات مختلفی در خصوص نحوه محاسه حقوق و مزایای کارگران نیمه وقت و ساعتی مطرح گردیده است لذا برای آشنایی با حقوق و مزایای کارگران نیمه وقت و پاره وقت نظر شما را  به مطالعه این یادداشت جلب می نماییم .

معنی مزد

مزد عبارت است از وجوه نقدی یا غیرنقدی یا مجموع آنها که در مقابل انجام کار به کارگر پرداخت می شود.

معنی روز مزد

 چنانچه مزد به صورت روزانه تعیین و توافق شــده باشد، کارگر “روزمزد” نامیده میشود.

معنی مزد ساعتی

در صورتی که مزد  با ســاعات انجام کار مرتبط باشد، کارگر “مزد ساعتی” خوانده می شود .

معنی کارمزد

چنانچه مزد بر اساس میزان انجام کار و یا محصول تولیدشده باشــد، “کارمزد” نامیده می شود .

معنی کارمزد ساعتی

و چنانچه مزد بر اســاس محصول تولیدشده و یا میزان انجام کار در زمان معین باشد، “کارمزد ساعتی” نامیده میشــود.

معنی کار پاره وقت

 کار ساعتی یا پاره وقت کاری است که ساعات کار آن کمتر از ساعات مقرر در قانون کار است

نحوه محاسبه مزد و مزایای کارگران نیمه وقت یا پاره وقت

مزد و مزایای کارگرانی که به صورت نیمه وقت یا کمتر از ساعات قانونی تعیین شده کار میکنند به نسبت ساعات کار انجام یافته محاســبه و پرداخت میشود، که از حداقل حقوق ساعتی سال مربوطه کمتر نخواهد بود. مثلا در سال ۱۳۹۵ حداقل حقوق یک روز کار ۲۷۰ هزار و ۷۲۲ ریال و هر ساعت ۳۳ هزار و ۸۴۰ ریال است .

حقوق و مزایای کارگران مزد ساعتی

مزد ســاعتی مزدی است که بابت ســاعاتی که وقت کارگر در اختیار کارفرماست محاسبه و پرداخت می شود. در قراردادهای مزد ســاعتی، نــوع کار صرفنظر از مقدار و میــزان آن و نیز ســاعات کار در روز یا هفته یا ماه تعیین کننده اســت که ممکن اســت از ۴۴ ســاعت در هفته یا ۱۷۶ ساعت در ماه کمتر باشد. در نظام مزد ســاعتی، کارفرما مکلف است علاوه بر مزد ثابت، مزایــای رفاهــی از قبیل حق مســکن، حق خواربــار و کمک عائله مندی را به نسبت ساعات کار محاسبه و به کارگر پرداخت کند.

مشاغل مجاز به استخدام کارگر به صورت مزد ساعتی

 برقراری نظام کارمزد ساعتی در مشاغل زیر جایز است.

 الف – متصدیان حمل ونقل کالا و مسافر

 ب –  کارگــران مطبهای خصوصی پزشــکان، کلینیک های پزشــکی و پیرا پزشــکی، دامپزشــکی و نظایر آنهــا

 در صورتی کــه مدت فعالیت آنهــا کمتر از حداکثر ســاعات قانونی کار در شبانه روز باشد.

ج – مشاغل غیر تمام وقت در زمینه های مشاوره و نظایر آن

 مشاغل مربوط به نگهداری و مراقبت از اموال، تاسیسات و ساختمان و حیوانات به شرطی که ساعات کار کمتر از حداکثر ساعات قانونی کار در شبانه روز باشد.

د –  مشاغل آموزشی و پژوهشی

 مزد کارگرانی که مشــمول نظام مزد ساعتی هستند به تناسب ســاعات کار عادی کار در شــبانه روز نباید کمتر از مزد مشاغل مشــابه کارگران روزمزد باشــد.

 در کارگاههایی کــه فعالیت آنها جنبه استمرار دارد یا به صورت فصلی فعالیت میکنند کارگرانی که به صورت ساعتی مزد میگیرند، حق استفاده از مرخصی و تعطیالت رسمی با استفاده از مزد را دارندو  مأخذ محاســبه مزد، حقوق، حق ســنوات و خسارات و مزایای پایان کار در مورد کارگران مشــمول نظام مزد ساعتی میانگین مجموع پرداختیها در آخرین روز کارکرد آنان است.

نحوه محاسبه حق بیمه کارگران پاره وقت و مزد ساعتی

حق بیمه در قراردادهای ساعتی و پاره وقت به موجب قانون کار کلیه فعالیتها و کارهایی که در قبال پرداخت مزد صورت میگیرد، یا اشــتغال برای دیگــری و به نفع دیگری، مشمول قانون کار می شوند و نحوه و میزان همکاری تاثیری در این موضوع ندارد. بنابراین قراردادهای ساعتی و پاره وقت نیز مشمول قانون کار است و به تبع آن بر اساس ماده ۱۴۸ قانون کار مشمول مقررات تامین اجتماعی نیز قرار خواهد داشت.

 در مشاغل ساعتی و پاره وقــت برای هر ۸ ســاعت کار باید یک روز حق بیمه منظور و به حساب ســازمان پرداخت شود. با توجه به اینکه مزایای رفاهی و انگیزشــی نیز متناسب با ســاعات کار به این کارگران پرداخت میشود، به همان میزان نیز به اقلام مشمول بیمه نظیر بن و حق مسکن نیز بیمه تعلق میگیرد. اما مشکلی که در این زمینه وجود دارد و بعضا بین سازمان تامین اجتماعی و کارفرمایان اختلاف به وجود می آورد، میزان ســاعات عرفی کار در مشاغلی است که بنا به اقتضای شغل کمتر از ساعات قانونی در ماه فعالیت میکنند.

سازمان تامین اجتماعی پرداخت حق بیمــه ناقص را از کارگاهها نمیپذیرد و باید مطمئن شــود که کارگاه یا شــخص مورد نظر کمتر از ساعات قانونی اشتغال به کار داشته است. اگر سازمان راه این شیوه پرداخت حق بیمه را باز بگذارد اکثــرا راغب خواهند بود به صورت ناقص حق بیمه پرداخت کنند که این امر مغایر با فلســفه وجودی تامین اجتماعی است و باعث تضییع حقوق بیمه ای کارگران می شود. چراکه ایجاد سابقه برای کارگران براساس میزان حق بیمه پرداختی آنان متناسب با روزهای کارکرد است و بیمه شده باید به جای ۳۰ سال کار برای بازنشستگی ۶۰ ســال کار کند تا سوابقش تکمیل شــود. به دلیل اینکه برخی از خدمات و تعهدات ســازمان به صورت ناقص قابل ارائه نیست، استفاده کامل از این خدمات مثل خدمات درمانی اجحاف به حق دیگر بیمه شدگان و استفاده من غیرحق از منابع سازمان است. از طرف دیگر باید پذیرفت که بعضی از مشــاغل و کارها ماهیتا به صورت پاره وقت و کمتر از ساعات کار در ماه انجام میشود و باید برای این مشاغل امکان پرداخت حق بیمه کمتر از ساعات قانونی فراهم شــود. ســازمان با برخی از نهادها و سازمانهای مرتبط با اینگونه فعالیتها در چارچوب تفاهمنامه هایی روزهایی را در ماه برای کار تعیین کرده است. مانند انعقاد تفاهمنامه با سازمان نظام پزشــکی در مورد روزهای کار منشی ها در مطبهای پزشکی و با وزارت آموزش و پرورش برای معلمان حق التدریســی. با این حال رأی دیــوان در این زمینــه موضوع میزان کارکرد این مشــاغل را پیچیده تر کرده است.  به نظر می رســد در ابتدا ســازمان باید به طور مشــخص و دقیق مشاغلی را که ماهیتا ممکن است ساعات کار کمتری در ماه داشته باشند، تعیین کند و طی بخشنامه ای ضمن تبیین ضوابط مربوط به آن، مجوز پرداخت حق بیمه به نســبت روزهای اشتغال را برای چنین مشاغلی صادر کند. یکی از اعتراضات بخش کارفرمایی به این مشکل مربوط می شــود، که اعتراض درخور توجهی است و ضرورت دارد هرچه سریعتر در مورد آن چاره اندیشی شود.

بیشتر بخوانید  

 

امکان توقیف حقوق کارگری که قبلا وام یا مساعده دریافت نموده است 

مجازات بیمه نکردن کارگر 

وظایف کارفرما در صوت بروز حادثه برای کارگر در محل کار

شرایط اتمام قرارداد کار کارگران

نحوه حل و فصل خودمانی اختلافات کارگر و کارفرما

نحوه شکایت کارگر بدون قرارداد از کارفرما

دادخواست مطالبه حقوق مزایا و سنوات توسط کارگر