نسب در لغت به معنای خویشاوندی و نژاد است. اما از نظر حقوقی عبارت است از رابطه خویشاوندی میان دو نفر که یکی از نسل دیگری باشد یا هر دو از نسل شخص دیگری باشند. مانند رابطه پدر و فرزند یا رابطه برادر و خواهر. گاهی نسب ناشی از رابطه ازدواج قانونی و مشروع زن و مرد است که به آن نسب مشروع می‎گویند و گاهی نسب ناشی از تلقیح مصنوعی و گاهی هم ناشی از رابطه شبهه‎ناک است.

شرایط طرح دعوای نفی نسبدر  ایران نیز همانند اغلب نظام‌های حقوقی در کشورهای دیگر رابطه خویشاوندی نسبی یا خونی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ به‌نحوی که قانونگذار مقررات سخت و مفصلی را برای جلوگیری از تضییع حقوق اشخاص در جامعه وضع کرده است تا این نوع رابطه خویشاوندی که می‌تواند آثار مالی مهمی از جمله ارث را به دنبال داشته باشد، دچار اختلال یا بی‌نظمی نشود.