وجه التزام تعهدات پولی
وجه التزام تعهدات پولی اگر در عقد قرض شرط شود که در صورت تاخیر قرض گیرنده در ادای قرض وی مکلف به پرداخت مبلغ مشخصی به قرض دهنده بابت وجه التزام باشد این شرط صحیح است؟
وجه التزام تعهدات پولی اگر در عقد قرض شرط شود که در صورت تاخیر قرض گیرنده در ادای قرض وی مکلف به پرداخت مبلغ مشخصی به قرض دهنده بابت وجه التزام باشد این شرط صحیح است؟
وجه التزام نوعی ضمانت اجرای حقوقی است که احتمال نقص و تخلف از قرارداد را به حداقل می رساند به عبارت دیگر وجه التزام مبلغی است که طرفین به عنوان جریمه تاخیر یا عدم انجام تعهد ناشی از قرارداد میان خودشان پیش بینی و توافق می کنند.
مرتضی شهبازینیا، دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس تهران، در یادداشت کوتاهی که در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد، رای وحدت رویه ۸۰۵ هیات عمومی دیوان عالی کشور را «متکی به برداشتهای نادرست» از مستندات قانونی دانست و پیشبینی کرد که این رای به «یکی از پر انتقادترین آراء وحدت رویه دیوان عالی کشور» بدل شود.
تعیین وجه التزام قراردادی به منظور جبران خسارت تاخیر در ایفای تعهدات پولی، مشمول اطلاق ماده ۲۳۰ قانون مدنی و عبارت قسمت اخیر ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ است و با عنایت به ماده ۶ قانون اخیرالذکر، مبلغ وجه التزام تعیین شده در قرارداد، حتی اگر بیشتر از شاخص قیمتهای اعلامی رسمی (نرخ تورم) باشد، درصورتی که مغایرتی با قوانین و مقررات امری از جمله مقررات پولی نداشته باشد، معتبر و فاقد اشکال قانونی است.
رای وحدت رویه درباره وجه التزام قراردادی در تعهدات مالی هیات عمومی دیوان عالی کشور درباره تعیین وجه التزام قراردادی در تعهدات مالی بیش از شاخص نرخ تورم اعلامی موضوع ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، یک رای وحدت رویه صادر کرد.
مبنای اخذ وجه التزام و خسارت تأخیر تأدیه توسط بانک ها تأخیر در پرداخت بدهی از سوی وام گیرندگان آثار سوء و تخریب کنندهای از نظر اقتصادی و اجتماعی بر شبکه پولی و بانکی برجا میگذارد زیرا نپرداختن اقساط مقرر در سررسید تعیین شده موجب کاهش بازدهی و توانایی و ناکارآمدی بانک و مؤسسه اعتباری در قبال سپرده گذاران و چه بسا موجب ورشکستگی شود. اختلال در برنامههای اقتصادی، خسارت ناشی از کاهش ارزش پول، گسترش تخلفات مالی و سلب اعتماد عمومی، خسارت ناشی از نبود نفع، سنگینتر شدن دریافت وثیقهها و تضامین؛ خسارت ناشی از هزینههای قضایی و اجرایی وصول مطالبات و افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی از جمله مواردی است که تأخیر وام گیرندگان در بازپرداخت تسهیلات در پی دارد.