الزام به اخذ صورت‎مجلس تفکیکی

با پایان احداث یک ساختمان  پس از اخذ گواهی پایان کار، حدود و مشخصات واحدهای ساخته‎ شده و نیز قسمت‎ های مشترک ساختمان، به منظور اخذ سند تفکیکی هر واحد باید توسط مالک رسمی ملک یا سازنده مشخص شود تا بر اساس آن، اداره ثبت نیز بتواند به صدور سند تفکیکی اقدام کند.

پس از آن که احداث یک ساختمان به پایان رسید و همچنین پس از اخذ گواهی پایان کار، مالک رسمی ملک یا سازنده جهت اخذ سند تفکیکی هر واحد، باید حدود و مشخصات واحدهای ساخته‎ شده و همچنین قسمت‎ های مشترک ساختمان را مشخص کنند تا اداره ثبت بتواند بر اساس آنها سند تفکیکی صادر کند.
تمام این اطلاعات در صورت‎جلسه ‎ای به نام صورت‎ مجلس تفکیکی درج می‌شود که این صورت‎مجلس، مقدمه اخذ سند تفکیکی است.

در مواردی که فروشنده ملک نوساز، به دلایلی از گرفتن صورت‎مجلس تفکیکی و به‎ طور وضوح سند تفکیکی امتناع می ‎ورزد، خریدار ملک می‎تواند بر اساس مبایعه ‎نامه تنظیم ‎شده فی‎ مابین، وی را ملزم به اخذ صورت‎مجلس تفکیکی کند.

در قرارداد مشارکت در ساخت و پیش ‎فروش هم موضوع به همین منوال است. 

در تمام این موارد سازنده یا پیش ‏فروشنده بر مبنای تعهد خود در مبایعه‎ نامه، ملزم به اخذ صورت‏مجلس تفکیکی خواهند بود. 

 اخذ صورت‎مجلس تفکیکی وظیفه مالک رسمی ملک است

در درجه نخست اخذ صورت‎مجلس تفکیکی وظیفه مالک رسمی ملک است؛ اما در مواردی ممکن است شخص دیگری در قالب قرارداد (مبایعه‎نامه، مشارکت در ساخت و …) که با خواهان منعقد کرده است، متعهد به گرفتن این صورت‎مجلس شده باشد.
بهتر است علاوه بر مالک رسمی ملک، متعهد نیز طرف دعوی قرار گیرد. 

در این دعوا هر شخصی که از صدور صورت‎مجلس تفکیکی نفع می‎ برد، می‎ تواند دعوا را مطرح کند. 
خوانده اصلی این دعوا، مالک یا مالکان رسمی ملک هستند و کسی که محکوم به اخذ صورت‎مجلس تفکیکی می‎شود، مالک رسمی است، نه شخصی که در قرارداد تعهد به اخذ صورت‎مجلس داده است. 

پس از برگزاری دادگاه و صدور حکم قطعی مبنی بر محکومیت خوانده، خواهان (محکوم‎له) می‎تواند طی درخواستی، تقاضای اجرای حکم صادرشده را مطرح کند و پس از صدور اجراییه، به خوانده (محکوم‎علیه) ابلاغ می‎شود که نسبت به اخذ صورت‎مجلس تفکیکی اقدام کند. 
در صورت بی ‏توجهی وی به دستور قضایی، خواهان می‎ تواند با هزینه خودش، صورت‎مجلس تفکیکی را اخذ کرده و سپس هزینه‎ های مرتبط، به علاوه خسارت ناشی از تاخیر صورت‎ گرفته را از خوانده مطالبه کند.

 نکات مرتبط با دعوای الزام به اخذ صورت‎مجلس تفکیکی

صورت‎مجلس تفکیکی صرفاً در مورد املاکی اخذ می‏ شود که قابلیت تفکیک داشته باشند و در مورد املاک غیرقابل افراز موضوعیت ندارد و برای آنها این صورت‎مجلس اخذ نمی‌شود.
تنها حدود چهارگانه هر یک از بخش ‎های اختصاصی و مشترک ساختمان و مساحت و شماره آنها در صورت‏‎مجلس تفکیکی ذکر می‎شود و به مالکیت اختصاصی واحدها پرداخته نمی ‎شود.

اخذ صورت‎مجلس تفکیکی پس از صدور گواهی پایان کار ساختمان از شهرداری موضوعیت دارد و چنانچه ساختمان پایان کار ندارد، خواهان باید در دادخواست خود، الزام به اخذ پایان کار را هم از دادگاه بخواهد تا دچار مشکل نشود.
معمولا ضمن دادخواست الزام به اخذ پایان کار، الزام به تنظیم سند رسمی هم خواسته می‎شود. زیرا صورت‎مجلس، مقدمه گرفتن تقسیم‎ نامه و تنظیم سند رسمی است.

برای گرفتن صورت‎مجلس تفکیکی، رعایت ماده ۱۰۱ قانون شهرداری مبنی بر اخذ تاییدیه شهرداری، الزامی است.