تفاوت‌های دعوای کيفري و  حقوقي دعاوی در يك دسته‌بندی كلی به دو نوع حقوقی و كيفری تقسيم می‌شوند. دعاوی حقوقی شامل مطالبه خسارت، الزام به تنظيم سند رسمی املاک، مطالبه اجاره‌بها و اجرت‌المثل املاک می‌شود اما دعاوی كيفری مانند خيانت در امانت، كلاهبرداری، جعل، قتل، ضرب و شتم و تخريب اموال دارای وصف مجرمانه هستند.

مقایسه دعوای حقوقی و کیفری دعوا در معانی مختلفی هم‌چون ادعا کردن، خواستن، نزاع و دادخواهی به کار رفته است. دعوا در معنای حقوقی عبارت است از توانایی قانونی که براساس آن مدعی ِحق تضییع یا انکارشده می‌تواند به مراجع ذی‌صلاح مراجعه نموده و وارد بودن یا نبودن این ادعا را در معرض قضاوت بگذارد و از این مراجع ذی‌صلاح ترتب آثار قانونی مربوطه را درخواست نماید.