نحوه قسطی کردن پرداخت مهریه

 بعد از صدور حکم و یا همزمان با رسیدگی به موضوع مهریه یا طلاق زوج می تواند با دادن دادخواست اعسار(یا تقسیط) تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر قسطی کردن پرداخت مهریه را از دادگاه بخواهد لیکن این امر مستلزم انجام تکالیف قانونی و طی شدن تشریفات قانونی می باشد  .
در این یادداشت بدوا به شرایط و قوانین مربوط به تقسیط مهریه می پردازیم در ادامه به بررسی یکی از پرونده هایی که به درخواست شوهر دادگاه با پرداخت مهریه به نحو اقساط موافقت نموده اشاره می کنیم .
طریقه کاربردی تقدیم دادخواست اعسار از پرداخت مهریه
 بعد از صدور حکم و یا همزمان با رسیدگی موضوع مهریه خوانده (شوهر) می تواند با دادن دادخواست اعسار(یا تقسیط) تقاضای رسیدگی و صدور حکم داشته باشد .
 بعد از صدور حکم معمولاً دادگاهها دادخواست اعسار را می پذیرند ولی رسیدگی به موضوع اعسار مانند تمام موضوعات حقوقی با دادن دادخواست و تعیین وقت رسیدگی انجام میشود .
 مدارک لازم برای تقدیم دادخواست اعسار و تقسیط مهریه
 مدارکی که باید برای اثبات اعسار و یا تقسیط تهیه کرد به قرار زیر است :
برگه قضائی دادخواست
استشهادیه محلی
کپی دادنامه صادره در خصوص مهریه
مدارک مصدق وضعیت مالی از جمله فیش حقوقی و غیره
 مشخصات زن(خوانده) و شوهر (خواهان ) باید نوشته شود و در صورت در دسترس نبودن دادنامه به شماره دادنامه و شماره پرونده مربوطه استناد خواهد شد .و در صورت در دسترس نبودن اطلاعات مربوط به عقدنامه به حد کفایت و در حد مشخص کردن مشخصات حکم و شماره پرونده اکتفا میشود .
 بعد از تنظیم دادخواست باید استشهادیه تهیه شود و به وسیله افراد مورد نظر امضاء شود
بدیهی ست افراد امضاء کننده بهتر است  از فامیل و اقوام نزدیک خواهان (معسر) باشند.
 بعد از تکمیل فرم قضائی و استشهادیه مذکور مراتب به امضاء می رسد و به همراه بقیه مدارک تهیه شده  برای ابطال تمبر به واحد الصاق تمبر مجتمع قضائی  صادر کننده حکم مهریه برده میشود .
 بعد از ابطال تمبر و تهیه پوشه که هزینه چندانی ندارد باید از مدارک موجود در دو نسخه دیگر کپی تهیه کرده و برای رسیدگی موضوع اعسار دستور ریاست و یا معاونت مجتمع قضائی را بر روی پرونده اخذ کرد و سپس پرونده را به دفتر دادگاه صادر کننده حکم مهریه تقدیم کرد بعد از این مرحله برای رسیدگی به دادخواست وقت رسیدگی تعیین میشود که در صورت کمبود وقت میتوان خواستار اختصاص دادن وقت رسیدگی فوق العاده شد (که موافقت با آن بستگی به نظر ریاست دادگاه دارد  .
 بعد از تعیین وقت و احضار خواهان و خوانده معمولاً در برگه احضاریه مشخص میشود که شهود باید حضور داشته باشند اما در غیر آنصورت هم بهتر است شهود امضا کننده برای جلسه رسیدگی حضور داشته باشند و آماده برای دادن شهادت باشند .
 برای رسیدگی به خواسته فرد معسر از پرداخت مهریه ،یا فرد معسر باید شخصاً حضور داشته باشد و یا می تواند در صورت وجود مشکلات ( از جمله وجود برگ جلب ) به دادگاه لایحه تقدیم کند که این کار بدون مانع خواهد بود و در روند رسیدگی تاثیر خاصی نخواهد داشت .
اما در صورت عدم حضور خواهان (معسر) و نبودن وکیل و ندادن لایحه دادخواست خواهان رد خواهد شد.
 در خصوص رسیدگی به اعسار باید توجه داشت عدم حضور خوانده (زوجه ) مانع رسیدگی به اعسار نمیباشد و در صورت عدم حضور زوجه نیز حکم متناسب با شرایط خواهان صادر خواهد شد فقط کافی است ابلاغ لازم به زوجه صورت گرفته باشد .
 اما حضور زوجه از این جهت مهم است تا بتواند موارد خلاف واقع که مورد اشاره زوج است را به دادگاه معرفی نماید و احیاناً پنهانکاری های مالی و یا انتقال اموال را به دادگاه اطلاع دهد .
 بعد از صدور حکم معمولاً دادگاهها دادخواست اعسار را می پذیرند ولی رسیدگی به موضوع اعسار مانند تمام موضوعات حقوقی با دادن دادخواست و تعیین وقت رسیدگی انجام میشود .
روند رسیدگی به پرونده تقسیط مهریه در دادگاه
آقای جمشید  به طرفیت همسر خود خانم فاطمه  مبادرت به تقدیم دادخواستی نموده است و با استناد به شهادت شهود و فیش حقوق خود تقاضای تقسیط محکوم به را نموده است .
ایشان در دادخواست خود اعلام داشته است کارمند آموزش و پرورش شهر  است و ماهیانه حدود 400000 تومان حقوق دارد و توان پرداخت یکجای مبلغ مهریه را ندارد .
پرونده بعععد از ارجاع به شعبه توسط مدیر دفتر بررسی و با تایید وی به نظر دادرس دادگاه رسیده ، ایشان مقرر نموده اند وقت رسیدگی تعیین شود و علاوه بر دعوت از زن و شوهر ،  به خواهان اخطار شود شهود خود را در جلسه تعیین شده حاضر نماید .
منشی دادگاه برای مورخ 22/9/88 وقت تعیین و با صدور اخطاریه و ارسال به نشانی  مصرح در دادخواست  طرفین را برای حضور در دادگاه دعوت می نماید .
در جلسه موصوف 4 شاهد به ادای گواهی پرداخته و جملگی بر عدم استطاعت مالی خواهان صحه گذارده اند . و اظهار نموده اند خواهان کارمند می باشد  و دارایی که بتواند از محل آن مهریه را به طور یکجا پرداخت کند ،  ندارد .دادگاه پس از استماع شهادت شهود پایان جلسه را اعلام نموده است و در وقت فوق العاده به شرح ذیل مبادرت به صدور رای نموده است .
 دادنامه
 در خصوص دعوی جمشید  به طرفیت فاطمه  به خواسته صدور حکم بر تقسیط مهریه خوانده به استناد شهادت شهود با این توضیح که به موجب دادنامه شماره 1587 **** صادره از این شعبه در پرونده کلاسه *** خواهان در این دادگاه به پرداخت مبلغ 41582608 میلیون تومان بابت مهریه زوجه محکوم شده است حال مدیون به لحاظ اوضاع نا بسامان اقتصادی و فقدان مال و عدم استطاعت تقاضای تقسیط آن را دارد خوانده با وصف ابلاغ در جلسه حاضر نشده است و ایراد و دفاع موثری به عمل نیاورده است دادگاه با امعان نظر به محتویات پرونده و اظهارات شهود تعرفه شده که همگی بر عدم توانایی مالی خواهان در پرداخت مهریه زوجه به طور دفعی ادا گواهی  نموده اند دعوی خواهان را به طرفیت خوانده وارد تشخیص و مستندا به مواد 1 ، 2 ، 37 قانون اعسار و ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و ماده 19 آیین نامه اجرای موضوع ماده 6 قانون مذکور حکم به تقسیط محکوم به و پرذداخت آن از ناحیه خواهان به صورت 12 میلیون تومان به طور یکجا و الباقی ماهیانه سیصد هزار توملن تا استهلاک کامل آن صادر و اعلام می نماید رای صادره حضوری ظرف 20 روز قابل تجدید نظر در محاکم تجدید نظر استان تهران می باشد .
 در پرونده فوق خواهان با استناد به عدم تمکن مالی خود برای پرداخت مهریه تقاضای صدور حکم بر اعسار و تقسیط در پرداخت آن را نموده است که به درستی دادرس محترم دادگاه با تعرفه شهادت شهود ، با احراز عدم تمکن مالی  وی مبادرت به صدور حکم دائر بر تقسیط مهریه نموده است .
  طریقه کاربردی تقدیم دادخواست اعسار از پرداخت مهریه
 بعد از صدور حکم و یا همزمان با رسیدگی موضوع مهریه خوانده (شوهر) می تواند با دادن دادخواست اعسار(یا تقسیط) تقاضای رسیدگی و صدور حکم داشته باشد .
بعد از صدور حکم معمولاً دادگاهها دادخواست اعسار را می پذیرند ولی رسیدگی به موضوع اعسار مانند تمام موضوعات حقوقی با دادن دادخواست و تعیین وقت رسیدگی انجام میشود .
 مدارک لازم برای تقدیم دادخواست اعسار و تقسیط مهریه
مدارکی که باید برای اثبات اعسار و یا تقسیط تهیه کرد به قرار زیر است :
برگه قضائی دادخواست
استشهادیه محلی
کپی دادنامه صادره در خصوص مهریه
مدارک مصدق وضعیت مالی از جمله فیش حقوقی و غیره
مشخصات زن(خوانده) و شوهر (خواهان ) باید نوشته شود و در صورت در دسترس نبودن دادنامه به شماره دادنامه و شماره پرونده مربوطه استناد خواهد شد .و در صورت در دسترس نبودن اطلاعات مربوط به عقدنامه به حد کفایت و در حد مشخص کردن مشخصات حکم و شماره پرونده اکتفا میشود .
بعد از تنظیم دادخواست باید استشهادیه تهیه شود و به وسیله افراد مورد نظر امضاء شود
بدیهی ست افراد امضاء کننده بهتر است  از فامیل و اقوام نزدیک خواهان (معسر) باشند.
بعد از تکمیل فرم قضائی و استشهادیه مذکور مراتب به امضاء می رسد و به همراه بقیه مدارک تهیه شده  برای ابطال تمبر به واحد الصاق تمبر مجتمع قضائی  صادر کننده حکم مهریه برده میشود .
بعد از ابطال تمبر و تهیه پوشه که هزینه چندانی ندارد باید از مدارک موجود در دو نسخه دیگر کپی تهیه کرده و برای رسیدگی موضوع اعسار دستور ریاست و یا معاونت مجتمع قضائی را بر روی پرونده اخذ کرد و سپس پرونده را به دفتر دادگاه صادر کننده حکم مهریه تقدیم کرد بعد از این مرحله برای رسیدگی به دادخواست وقت رسیدگی تعیین میشود که در صورت کمبود وقت میتوان خواستار اختصاص دادن وقت رسیدگی فوق العاده شد (که موافقت با آن بستگی به نظر ریاست دادگاه دارد  .
بعد از تعیین وقت و احضار خواهان و خوانده معمولاً در برگه احضاریه مشخص میشود که شهود باید حضور داشته باشند اما در غیر آنصورت هم بهتر است شهود امضا کننده برای جلسه رسیدگی حضور داشته باشند و آماده برای دادن شهادت باشند .
برای رسیدگی به خواسته فرد معسر از پرداخت مهریه ،یا فرد معسر باید شخصاً حضور داشته باشد و یا می تواند در صورت وجود مشکلات ( از جمله وجود برگ جلب ) به دادگاه لایحه تقدیم کند که این کار بدون مانع خواهد بود و در روند رسیدگی تاثیر خاصی نخواهد داشت .
اما در صورت عدم حضور خواهان (معسر) و نبودن وکیل و ندادن لایحه دادخواست خواهان رد خواهد شد.
در خصوص رسیدگی به اعسار باید توجه داشت عدم حضور خوانده (زوجه ) مانع رسیدگی به اعسار نمیباشد و در صورت عدم حضور زوجه نیز حکم متناسب با شرایط خواهان صادر خواهد شد فقط کافی است ابلاغ لازم به زوجه صورت گرفته باشد .
اما حضور زوجه از این جهت مهم است تا بتواند موارد خلاف واقع که مورد اشاره زوج است را به دادگاه معرفی نماید و احیاناً پنهانکاری های مالی و یا انتقال اموال را به دادگاه اطلاع دهد .
مستندات قانونی
‌ماده اول قانون اعسار
” معسر كسي است كه به واسطه عدم كفايت دارايي يا عدم دسترسي به مال خود قادر به تأديه مخارج محاكمه يا ديون خود نباشد.”
‌ماده دوم قانون اعسار
 ” همين كه اعسار كسي ثابت شد از نتايج ذيل استفاده خواهد كرد:
1 – معافيت موقتي از تأديه تمام يا قسمتي از مخارج محاكمه در مورد دعوايي كه براي معافيت از مخارج آن ادعاي اعسار شده.
2 – حق داشتن وكيل مجاني مطابق ماده 18 اين قانون.
3 – معافيت از دادن تأميني كه بايد اتباع خارجه بدهند در صورتي كه مدعي از اتباع خارجه باشد.
‌تبصره – در رسيدگي به دعوي اعسار مدعي موقتاً از كليه مخارج محاكمه مربوط به دعوي اعسار معاف خواهد بود.
‌ماده سي و هفتم – اشخاصي كه دارايي نداشته يا دارايي آنها كافي براي تأديه تمام بدهي نباشد ولي با عايدات شغل و حرفه خود بتوانند تمام يا‌قسمتي از بدهي خود را بپردازند محكمه (‌در مورد محكوم‌به) و اداره ثبت (‌در مورد اوراق لازم‌الاجراء) با در نظر گرفتن مبلغ بدهي و عايدات‌بدهكار و معيشت ضروري او ميزان و مدت و عده اقساطي را كه بايد داده شود تعيين خواهد كرد.”
نحوه قسطی کردن مهریه, اعسار چیست, چگونگی قسطی شدن مهریه, نحوه پرداخت مهریه به صورت قسطی, مشاوره با وکیل مهریه