سوال

در پرونده‌ای که محکوم به حبس پس از گذراندن میزانی از محکومیت خود مشمول مقررات آزادی مشروط شده و آزاد شده است اما بعدا با حصول شرایط، دادگاه حکم به اجرای مدت باقیمانده محکومیت می‌دهد، مرور زمان اجرا از زمان تاریخ قطعیت حکم اولیه محاسبه می‌شود یا از زمان صدور رای مبنی بر اجرای باقیمانده مدت محکومیت؟

در صورتی که در پرونده‌ای دستور اخذ وجه‌الکفاله از کفیل صادر شود اما تا زمان شمول مرور زمان نسبت به اصل جرم، واحد اجرای احکام کیفری موفق به اخذ وجه‌الکفاله نشود پس از صدور قرار موقوفی اجرا به دلیل شمول مرور زمان در خصوص اخذ وجه‌الکفاله چه تصمیمی باید اتخاذ شود؟

ضمنا بیان کنید در خصوص جرایم موضوع ماده ۱۰۹ قانون مجازات اسلامی هم در فرض اجرای دادنامه وهم در فرض عدم اجرا تا چه زمانی پرونده باید جهت اخذ وجه‌الکفاله از کفیل مفتوح باشد؟

پاسخ

به صراحت ماده ۱۱۱ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ در موارد اعطای آزادی مشروط، در صورت لغو حکم آزادی مشروط، مبدا مرور زمان، تاریخ لغو حکم مذکور است که با لغو حکم آزادی مشروط، باقیمانده مدت محکومیت نیز به اجرا در می‌آید. چنانچه دستور اخذ وجه‌الکفاله به لحاظ احراز تخلف کفیل، صادر و قطعی شده باشد، ذمه کفیل به پرداخت وجه‌الکفاله مستقر شده و شمول مرور زمان نسبت به اصل جرم موجب رفع اثر از تخلف سابق‌الوقوع کفیل نیست تا مانع اخذ وجه‌الکفاله باشد و چنانچه کفیل مالی نداشته باشد، پرونده از این جهت تا زمان ملی شدن کفیل در جریان خواهد بود و پس از احراز ملائت وی، وجه‌الکفاله باید اخذ شود و فرقی در اجرای این مقررات بین جرایم نیست.

سوال

اگر شخصی به علت تعدد اتهام مثلا مشارکت در تهیه و نگهداری ۲۰/۱ گرم شیشه به تحمل ۵ سال حبس حداکثر و معاونت در تهیه و نگهداری ۴۰/۳۷ گرم شیشه و هروئین به تحمل ۳ سال حبس حداکثر به استناد ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ محکومیت یابد، متعاقب آن پرونده به واحد اجرای احکام ارسال شود و مجازات اشد ۵ سال در حین اجرا باشد و پس از اینکه شخص محکوم قسمتی از مجازات خود را تحمل کرد، بخشی از مجازات مثلا یک‌دوم مجازات وی مشمول عفو مقام معظم رهبری قرار بگیرد، حال آیا باقیمانده مجازات اشد وی که در حال اجراست اجرا می‌شود یا مستندا به قسمت اخیر ماده ۱۳۴ که اشعار می‌دارد اگر مجازات اشد به یکی از عوامل قانونی تقلیل یابد یا تبدیل یا غیر قابل اجرا باشد مجازات اشد بعدی اجرا می‌شود، مجازات اشد دیگر وی یعنی ۳ سال اجرا خواهد شد؟

پاسخ

عفو و آزادی مشروط از موارد اجرای مجازات است؛ کما این که مطابق تبصره ۳ ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ «در عفو اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدت‌های فوق از زمان عفو یا اتمام آزادی مشروط رفع می‌شود….» بنابراین در فرض سؤال در صورت شمول عفو نسبت به بخشی از مجازات اشد، موجب قانونی جهت اجرای مجازات اشد بعدی وجود ندارد؛ بلکه با اعمال عفو، باقیمانده مجازات اشد اجرا می‌شود.