بررسی حقوقی جرم آدمربایی
انتقال یک شخص بدون رضایت او، از محلی به محل دیگر با استفاده از زور، تهدید یا فریفتن را آدمربایی میگویند. عموم مردم تصورشان این است که آدمربایی جرمی است که تحت شرایط سخت اتفاق میافتد و به این راحتی قابل تحقق نیست؛ درصورتیکه آدمربایی جرمی است که بهراحتی اتفاق میافتد.
بر اساس ماده ۶۲۱ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی، هرکسی بهقصد مطالبه وجه یا مال یا بهقصد انتقام یا به هر منظور دیگری به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگری شخصاً یا توسط دیگری، شخص را برباید یا مخفی کند؛ به حبس از ۵ تا ۱۵ سال محکوم خواهد شد. درصورتیکه سن فرد ربودهشده کمتر از ۱۵ سال تمام باشد یا ربودن توسط وسایل نقلیه انجام پذیرد یا به مجنی علیه (بزه دیده یا قربانی جرم) آسیب جدی یا حیثیتی وارد شود؛ مرتکب به حداکثر مجازات تعیینشده محکوم خواهد شد و در صورت ارتکاب جرائم دیگر به مجازات آن جرم محکوم میگردد؛ یعنی اگر سن آدم ربودهشده کمتر از ۱۵ سال باشد یا ربودن توسط وسیله نقلیه صورت بگیرد یا به آن فرد قربانی آسیب جسمی، حیثیتی یا آبرویی وارد شود؛ مرتکب به حداکثر مجازات یعنی ۱۵ سال حبس محکوم میشود.
شرایط تحقق جرم آدم ربایی
دکتر جواد طهماسبی، دادیار دیوان عالی کشور و استاد مرکز آموزش قوه قضائیه معتقد است: شقوق آدمربایی که در این ماده به آن اشاره میکند؛ یکی اینکه به عنف باشد یعنی فردی بهزور دیگری را سوار ماشین کرده و به محل دیگری ببرد. شکل دوم آن، تهدید است یعنی فرد تهدید شود که اگر به فلان مکان نیاید، با او برخورد صورت میگیرد و اگر فرد به آن محل بیاید، آدمربایی محسوب میگردد.همچنین در این مادهقانونی، با حیله و فریب کشاندن دیگری به محلی خاص ذکر شده است. بهعنوانمثال فردی زنگ میزند که بیا فلان جا تا قرضت را بدهم و بعد مشخص میشود که فرد را به آنجا کشانده و مورد ضربوجرح قرار داده که این امر آدمربایی بهحساب میآید.
مردم توجه داشته باشند که ممکن است ناخودآگاه به ارتکاب جرم آدمربایی متهم شده و با مجازات سنگین آن مواجه شوند. یک مادهقانونی هم بیشتر در مورد آدمربایی نداریم که ماده ۶۲۱ بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی است. شاید تصور جامعه این باشد که اگر شخصی بهقصد آزار و اذیت، شبانه وارد منزل دیگری شود و بادستوپای بسته، آن را با وسیله نقلیه به مخروبهای در یک باغ یا بیابانی ببرد و مخفی کند، به لحاظ قانونی مرتکب جرم آدمربایی شده و قانونگذار ۵ تا ۱۵ سال حبس برایش در نظر گرفته است؛ درصورتیکه اینگونه نیست یعنی اگر فردی، دیگری را برخلاف میلش، حتی چند متر جابهجا کند؛ بهراحتی جرم آدمربایی اتفاق افتاده است و شخص به این جرم سنگین متهم میشود.
بهعنوان نمونه اخیراً پروندهای در دیوان عالی کشور مطرحشده که شخصی برای خانمی مزاحمت ایجاد میکند و برادر این خانم با تماس تلفنی، بین فرد مزاحم و خواهر خود اقدام به مواجه حضوری میکند. سپس فرد مزاحم را سوار موتور کرده و چند متر آنطرفتر میبرد که باهم درگیر میشوند و بعد طرف مقابل شکایت میکند. در این قضیه، درگیری و ضربوجرح واردشده بسیار اندک و با دیه کمی قابلحل بود و ضارب هم تصورش این بود که اتهامش فقط ضربوجرح است، ولی همینکه فردی برخلاف میلش بهجای دیگر برده شود، اتهامش آدمربایی است و برای این فرد ۸ سال حبس نوشته بودند.
در این رابطه لازم است مردم اطلاع داشته باشند که در مورد جرائم تجاوزی بهخصوص علیه بچهها، به اشد مجازات قانونی محکوم خواهند شد. بهعنوان نمونه بر اساس پروندهای که چندی پیش در دیوان عالی کشور مطرح شده بود؛ فردی دست بچهای را بهزور گرفته و از کوچه به داخل حیاط منزل خود برده بود که در این پرونده باوجودی که تعرضی صورت نگرفته بود، ولی همین اقدام، مشمول ماده ۶۲۱ آدمربایی شناخته شد و برای این فرد ۱۰ سال حبس نوشتند.
بهعنوانمثال در پرونده دیگری یک نفر به فردی زنگ میزند و میگوید بیا در فلان محل، میخواهم قرضت را پس بدهم و در آن محل فرد را کتک میزند. این فرد تصورش این است که فقط ضربوجرح میکند، شاید هم برای مجازات قانونی ضربوجرح خودش را آماده کرده، ولی نمیداند که قانون میگوید اگر کسی با حیله دیگری را برباید یعنی همینکه زنگزده و با حیله، فرد را جایی دیگر کشانده؛ قانونی آن را آدمربایی میداند.
در این رابطه پروندهای در دیوان عالی کشور مطرح شده بود که دو نفر ایرانی فردی را ربوده و به یک تبعه افغانی که در یک ساختمان نگهبانی میکرد، سپردند تا ضمن نگهداری، به این فرد آب و غذا بدهد. در این صورت کسی که از قربانی نگهداری کرده مثل کسانی که اقدام به ربودن فرد کردند به مجازات آدمربایی یعنی حبس ۵ سال تا ۱۵ سال حبس محکوم خواهد شد.
ثبت ديدگاه