در رابطه با ماهیت حقوقی - فقهی حقوق مالکیت معنوی به طورکلی و همچنین حق مخترع نسبت به اختراع خود، دیدگاه‌ها و نظریه‌های مختلفی بین حقوقدانان و فقها وجود دارد. عمده دلیل این تفاوت دیدگاه‌ها، علاوه بر نوپا بودن این رشته از حقوق، آن است که مقولات مربوط به حقوق مالکیت معنوی از هیأت واحد و یکپارچه‌ای برخوردار نبوده و در واقع ترکیبی از حقوق مادی و معنوی هستند.