دعوای الزام به رفع تصرف عدوانی
تصرف عدوانی به معنای این است که شخصی بدون داشتن حق مالکیت یا تصرف، بهصورت غیرمجاز و غیرقانونی اقدام به تصرف ملک فرد دیگری کند. دعوای تصرف عدوانی هم جنبه حقوقی و هم جنبه کیفری دارد. یعنی هم در دادگاه حقوقی قابل طرح است و هم در دادگاه کیفری.
تفاوت میان تصرف عدوانی حقوقی با تصرف عدوانی کیفری
تفاوت میان تصرف عدوانی حقوقی با تصرف عدوانی کیفری در این است که در دعوای حقوقی تصرف عدوانی، صرف وجود سابقه تصرف خواهان برای طرح دعوا کافی است اما در دعوای کیفری تصرف عدوانی، شاکی باید حتما مالک رسمی ملک باشد.
در دعوای الزام به رفع تصرف عدوانی حقوقی، خواهان دعوا، متصرف سابق است و خوانده دعوا، متصرف فعلی است. همچنین دعوای تصرف عدوانی در دادگاه محل وقوع ملک قابل طرح است.
مراحل اجرای رأی الزام به رفع تصرف عدوانی
دعوای تصرف عدوانی این مزیت را دارد که به محض صدور رأی دال بر محِق بودن خواهان، قابلیت اجرایی دارد و حتی تجدیدنظرخواهی خوانده، مانع اجرای حکم نمیشود.
بنابراین به محض صدور رأی بدوی مبنی بر رفع تصرف عدوانی، اجراییه صادر و رأی اجرا میشود.
نکات مهم در دعوای الزام به رفع تصرف عدوانی
اگر فردی ملکی را به نمایندگی از صاحب آن در تصرف داشته است مانند کارگر مالک یا … میتواند به نمایندگی از مالک اقدام به طرح دعوای رفع تصرف عدوانی کند.
در دعوای رفع تصرف عدوانی در دادگاه حقوقی، به مالکیت خواهان به هیچ وجه رسیدگی نمیشود. مساله مهم در طرح دعوای تصرف عدوانی در دادگاه حقوقی، سابقه تصرف خواهان است که حتما باید سابقا ملک در تصرف خواهان بوده باشد. همچنین تصرف فعلی خوانده و غیرقانونی بودن تصرف او نیز باید اثبات شود.
در دعوای تصرف عدوانی در دادگاه حقوقی، لازم نیست که خواهان، مالک رسمی ملک باشد؛ اما اگر خواهان سند مالکیت داشته باشد، دیگر وجود سابق تصرف خواهان، نیاز نیست.
تنها کسی میتواند اقدام به طرح دعوای الزام به رفع تصرف عدوانی کند که منشأ تصرف سابق او مشروع و قانونی بوده باشد.
طرح دعوای نسبت به اصل مالکیت مانع درخواست رفع تصرف عدوانی است
اگر خواهان دعوا ابتدا اقدام به طرح دعوای اصل مالکیت، کرده باشد، نمی تواند به طور همزمان دعوای تصرف عدوانی نیز مطرح کند. دعوای الزام به رفع تصرف عدوانی صرفاً در مورد اموال غیرمنقول قابل طرح است. اگر متصرف فعلی با رضایت کامل متصرف سابق، ملک را در تصرف داشته باشد، این تصرف مصداق تصرف عدوانی نیست.
در محاکم دادگستری درباره مدت زمان تصرف، اختلاف نظر وجود دارد. مدت زمان تصرف باید به اندازه ای باشد که عرفا تصرف محسوب شود که تشخیص این مدت با قاضی دادگاه است.
بعضی از محاکم معتقدند که این مدت، یک سال است. اما بعضی دیگر این مدت را قبول ندارند.
تفاوت دعوای رفع تصرف عدوانی با دعوای خلع ید
تفاوت دعوای رفع تصرف عدوانی با دعوای خلع ید در این است که در دعوای تصرف عدوانی، صرف سابقه تصرف خواهان کافی است اما در دعوای خلع ید خواهان باید حتماً مالک ملک باشد.
سبق تصرف شاکی و لحوق تصرف متهم و عدوانی بودن آن از شروط تحقق بزه تصرف عدوانی است. تخریب قفل به عنوان مقدمه تصرف عدوانی، مجازات مستقل ندارد.
مالکیت متهم بر منافع مال، مانع از تحقق بزه تصرف عدوانی است. بزه تصرف عدوانی در مال مشاع توسط شریک، به لحاظ اینکه مالک مشاعی میتواند متصرف جزء جزء اموال مشاعی باشد و تصرفات مالکان مشاعی عدوانی محسوب نمیشود، قابل تحقق نیست.
نصب کولر در قسمت مشاع ملک
نصب کولر در قسمت مشاع ملک، مصداق تصرف عدوانی است. در دعوای تصرف عدوانی کوچه، اهالی آن کوچه، ذینفع و ذی سمت در طرح دعوا نیستند و شهرداری باید دعوا را طرح کند.
مدت تصرف عدوانی
در قانون رفع تصرف عدوانی سال ۱۳۵۲، مدت تصرف عدوانی، یک ماه تعیین شده بود و در قانون آیین دادرسی مدنی سابق، یک سال تعیین و در قانون آیین دادرسی مدنی فعلی، مهلتهای مزبور، ملغی و مهلتی تعیین نشده است. با این حال، مسلم است که تصرفات شخص، پس از قریب به ۴۰ سال نمیتواند عنوان عدوانی پیدا کند.
ثبت ديدگاه