بررسی  جرایم تکدی گری، کلاشی و ولگردی

در قانون مجازات  اسلامی علاوه بر  کلاشی ، تکدی گری و ولگردی  نیز جرم و برای آن مجازات تعیین شده است در این یادداشت به بررسی این جرایم می پردازیم .

تکدی گری

فردی باید درخواست مالی از دیگری نماید نه غیر مالی (مثل جابجایی وسایل و یا بردن فرد به مکانی دیگر و…) بدون اینکه مابه ازای دارای ارزشی را ارائه بدهد. پس اگر فردی را در خیابان دیدید که آدامس یا گل می فروشد و یا اسپند دود می کند مرتکب جرم تکدی گری نشده است زیرا در حال کاسبی به روش دستفروشی است.

حواسمان باشد علت جرم محسوب کردن این عمل اینست که جلوی سوء استفاده برخی از افراد سودجو یا اقتباس و الگوبرداری از نظام های غربی گرفته شود نه اینکه کمک و دستگیری از مستمندان مخدوش شود…

کلاشی

در فرهنگ لغت که به سراغ معنای این واژه می روید ملاحظه می فرمایید: آنکه از کسانی به اصرار و ابرام چیز ستاند.

بنابراین کلاشی درخواست کمک مالی است با حیله، نیرنگ، لجاجت، اصرار و سماجت. به عنوان مثال فردی به دیگری می گوید که پولی همراهم نیست و پول غذا یا کرایه تاکسی من را حساب کن و من بعداً می دهم.. در حالیکه خودش پول دارد و فرد پرداخت کننده نیز علم به فریب و حیله مرتکب دارد یا شخصی با اصرار و پافشاریدر ترمینال های برون شهری مجله ای را به مسافر می فروشد و یا فردی با نسخه داروی تقلبی از دیگران پول می گیرد که این اقدامات همگی کلاشی محسوب می شوند.

 لازم است بدانید که قانونگذار تعریف دقیقی از کلاشی در قانون نیاورده است اما به نظر می رسد که رفتار کسی که مدام از مردم به عنوان اینکه اتومبیلش خراب شده و با خود پول نیاورده، پول می گیرد را می توان کلاشی محسوب نمود.

البته باید بدانیم قانونگذار برای تکدی گری و کلاشی دو شرط را در نظر گرفته است:

۱-فرد تکدی گری را پیشه خود قرار داده باشد. یعنی شغل و پیشه مرتکب متکدی یا کلاش باشد. بنابراین این جرایم، به عادت نامیده می شوند. بنابراین کلاشی اگر یک بار و اتفاقی باشد جرم نیست.

۲-فرد بایستی از طریق تکدی گری و یا کلاشی امرار معاش نماید.یعنی این جرم باید منجر به نتیجه شود. یعنی باید مال هم تحصیل شود و همچنین تحصیل مال باعث گذران زندگی وی و امرار معاش او گردد.

باید بدانیم که در حقوق ایران نیاز مالی داشتن یا نداشتن متکدی یا کلاش شرط نیست و حتی اگر فرد نیاز مالی داشته باشد و تکدی کند، باز هم جرم است. چون در صورت نیاز افراد باید از طریق بهره مندی از صدقات و خیرات مانند عضویت در کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی ارتزاق نمایند.

در کلاشی برخلاف کلاهبرداری، عملیات کلاش موجب فریب و نیرنگ نمی شود و خود فرد با علم به دروغین بودن رفتار مرتکب، پول می دهد و به عبارتی جهت رها شدن از فریب یا اصرار متهم آن را پرداخت می کند و به عبارتی به آن زوگیری عاطفی هم گفته می شود.

ولگردی

در ماده ۴۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ولگرد به این معنا آمده است: کسی است که مسکن و ماوای مشخص و وسیله معاش معلوم و شغل یا حرفه معینی ندارد.

بنابراین این دو شرط باید با هم باشد تا بتوان کسی را ولگرد دانست:

اولاً – نداشتن شغل و وسیله امرار معاش مشخص 

دوماً: نداشتن محل سکونت مشخص و معلوم 

کارتن خوابی که صبح ها ضایعات جمع می کند ولگرد محسوب نمی شود. و یا اگر کسی در چادر مسافرتی یا حلبی یا اتاق کارگری یا گرم خانه های شهرداری می ماند مسکن و ماوا دارد و نمی توان او را نیز ولگرد دانست.

رسیدگی به این جرایم مستقیماً در صلاحیت دادگاه کیفری ۲ می باشد و حبس این جرایم الزاماً تبدیل به جزای نقدی می شود.قانونگذار در ماده ۷۱۳ قانون تعزیرات کسانی را که افراد صغیر یا غیر رشید را برای تکدی گری بگمارند مجرم دانسته و برایشان مجازات در نظر گرفته است.